ผลกระทบของบุหรี่ต่อต่อมรับรสที่ลิ้น : เครือข่ายวิชาชีพนักกำหนดอาหาร
ต่อมรับรสที่ลิ้นมีปลายประสาทในการรับรส ที่จะส่งต่อไปยังสมองสามารถบอกได้ว่าอาหารที่ได้รับประทานมีรสชาติอย่างไร
ในปี 2009 ได้มีการทำวิจัยที่ประเทศกรีซ พบว่าการสูบบุหรี่ไม่เพียงแต่เป็นสาเหตุในการเกิดมะเร็งและโรคหัวใจเท่านั้น แต่ยังมีผลทำให้การรับรสชาติอาหารผิดปกติไป
จากการศึกษาพบว่าผู้ที่สูบบุหรี่นั้นจะมีการรับรสชาติอาหารผิดปกติ จะมีรูปร่างของต่อมรับรสที่แบนราบมากกว่าต่อมรับรสที่ลิ้นของผู้ที่ไม่สูบบุหรี่ โดยจำนวนของต่อมรับรสระหว่างทั้ง 2 กลุ่ม ไม่มีความแตกต่าง สันนิษฐานได้ว่าควันบุหรี่ซึ่งมีสารพิษหลายชนิด หรือ นิโคติน มีผลต่อรูปร่างของต่อมรับรสที่ลิ้น ซึ่งการเปลี่ยนแปลงของรูปร่างนี้อาจเกิดจากการไหลเวียนของเลือดที่ผิดปกติ โดยไม่ได้ขึ้นอยู่กับจำนวนของต่อมรับรส ซึ่งการวิจัยนี้ยังคงทำการศึกษาอย่างต่อเนื่อง
สารพิษหลายชนิดในควันบุหรี่นอกจากจะทำให้ต่อมรับที่ลิ้นไม่สามารถรับรู้รสชาติอาหารได้เหมือนปกติแล้ว จึงเป็นสาเหตุที่ทำให้ผู้สูบบุหรี่มีน้ำหนักน้อย นอกจากนี้ยังกระตุ้นร่างกายให้เผาผลาญอาหารเร็วขึ้นกว่าปกติ ในขณะที่นิโคตินที่ได้จากบุหรี่จะผ่านจากเลือดเข้าไปในระบบประสาทส่วนกลางได้อย่างรวดเร็ว โดยนิโคตินจะไปออกฤทธิ์กระตุ้น สารสื่อประสาทให้หลั่ง
สารโดปามีนออกมามากขึ้น ซึ่งสารโดปามีน นี้จะทำให้ร่างกายลดความเครียด มีความสุขใจ สบายใจขึ้น มีความตื่นตัวมากขึ้น แต่มีผลทำให้ความอยากอาหารลดลง
นอกจากนิโคตินจะมีผลเพิ่มการหลั่งสารโดปามีน แล้ว ยังเพิ่มการหลั่งสารสื่อประสาทอื่น ที่ลดความอยากอาหาร เช่น Serotonin, Norepineprine การสูบบุหรี่จึงทำให้ผู้สูบรับประทานอาหารได้น้อยลง น้ำหนักลดลงได้ เนื่องจากต่อมรับรสที่ลิ้น มีรูปร่างผิดปกติ และสารพิษต่างๆ ในควันบุหรี่มีผลต่อความอยากอาหาร
ดังนั้นผู้ที่หยุดสูบบุหรี่จึงมีแนวโน้มที่น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นได้อย่างรวดเร็ว ถ้าไม่มีการควบคุมอาหารและการออกกำลังกาย เพราะการรับรสชาติอาหารจะดีขึ้น โดยระยะเวลาในการเลิกสูบบุหรี่ 48-72 ชั่วโมง ปลายประสาทที่ต่อมรับรสที่ลิ้นจะค่อยๆเปลี่ยนแปลง กลับมามีรูปร่างปกติ ทำให้ทำงานดีขึ้น การรับกลิ่น และรสชาติชองอาหารดีขึ้น
เอกสารอ้างอิง: ความรู้พื้นฐานของการติดบุหรี่, จุฑามณี สุทธิสีสังข์
Nicotine, Cigarette Smoking, and Body weight; Neil E.Grunberg
Cigarette Smoking Dulls Taste Smoking May Affect the Shape of Taste Buds and
Impair Sense of Taste, Study Says, Bill Hendrick