ผลต่อสุขภาพหลังหยุดสูบบุหรี่
มีประโยชน์ทั้งผลระยะสั้นและระยะยาว
ในระยะยาว ลดอัตราเสี่ยงในการเสียชีวิตก่อนวัยอันควรเมื่อหยุดได้นาน 10-15 ปี
ที่สำคัญถ้าสามารถหยุดสูบบุหรีได้ก่อนอายุ 35 ปี จะมีอายุเท่ากับผู้ที่ไม่สูบบุหรี่
ในกรณีปัจจัยเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็ง
จะลดอัตราเสี่ยงของมะเร็งปอดลงถึงร้อยละ 30-50 เมื่อหยุดนานได้ 10 ปี แต่อย่างไรก็ตาม ยังคงความมีปัจจัยเสี่ยงเมื่อเปรียบเทียบกับผู้ไม่สูบแม้เลิกได้นาน 20 ปี และจะลดอัตราเสี่ยง ต่อการเป็นมะเร็งปอดถึงร้อยละ 90 ถ้าสามารถหยุดได้ก่อนอายุ30 ปี จะลดอัตราเสี่ยงของมะเร็ง ในช่องปาก และมะเร็งหลอดอาหาร ลงครึ่งหนึ่งเมื่อหยุดได้นาน 5 ปี
ในกรณีปัจจัยเสี่ยงต่อการเป็นโรคหัวใจและหลอดเลือด
จะลดลงได้เร็วกว่ามากโดยจะลดอัตราเสียชีวิตลงครึ่งหนึ่งเมื่อหยุดได้ 1 ปีและจะค่อยๆ ลดลงจนเท่าผู้ไม่สูบบุหรี่เมื่อหยุดสูบได้นาน 15 ปี ที่น่าสนใจมากคืออัตราเสี่ยงต่อการเสียชีวิตจาก การศึกษา meta-analysis ลดลงครึ่งหนึ่ง เมื่อเลิกสูบในกลุ่มที่มีกล้ามเนื้อหัวใจตาย ทั้งนี้ ลดลงมากกว่าในกลุ่มที่ใช้ยารักษามาตรฐานทั่วไปซึ่งรวมถึงการใช้กลุ่มยาละลายลิ่มเลือด, แอสไพริน, กลุ่มเบต้า บล็อกเกอร์ และสตาติน นอกจากนี้ยังลดอัตราเสี่ยงของการเสียชีวิตจาก หลอดเลือดในสมองตีบตัน
ในกรณีผลต่อสมรรถภาพปอดและโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (COPD)
ลดอัตราความเสื่อมของสมรรถภาพปอดที่เป็นผลจากการสูบบุหรี่ ทำให้ชะลอการเกิดโรค COPD ซึ่งเป็นโรคของหลอดลมและปอดที่มีผลต่อการลดลงของสมรรถภาพปอดเป็นหลักโดยแสดงออกเป็นมีภาวะอุดกั้นที่ไม่กลับคืนสู่ปกติทั้งหมดหลังการให้ยาขยายหลอดลม
ลดอัตราเสียชีวิตและอาการจับหืดในผู้ป่วยCOPDเมื่อเปรียบเทียบกับผู้ยังไม่เลิกสูบ ประโยชน์ของการเลิกสูบต่อสมรรถภาพปอดมีทุกระยะของโรค นอกจากนี้ยังลดอัตราเสี่ยงของการเสียชีวิตจากปอดอักเสบ และไข้หวัดใหญ่ ลดความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งปอด และโรคหัวใจ ร่วมด้วยซึ่งในกลุ่ม COPD ที่สูบบุหรี่ต่อเนื่องจะมีอัตราเสี่ยงในการเกิดมะเร็งปอดถึง 5-6 เท่าและโรคหัวใจ 3-4 เท่าร่วมด้วย
กลุ่มสตรีที่เป็น COPD จะมีสมรรถภาพปอดดีขึ้นกว่าเพศชายถึง 2 เท่าถ้าหยุดสูบ ขณะเดียวกันกลับมีความเสื่อมของสมรรถภาพปอดมากกว่าเพศชายถ้ายังยืนหยัดสูบบุหรี่ต่อเนื่อง
ในกรณีหญิงมีครรภ์สูบบุหรี่
จะป้องกันการลดลงของน้ำหนักเด็กแรกคลอดที่เกิดจากการสูบบุหรี่ได้ถ้าสามารถหยุด ได้ในช่วง 3-4 เดือนแรกของการมีครรภ์
ในกรณีหยุดสูบก่อนการผ่าตัด
จะลดอัตราเสียชีวิตและอัตราการเกิดอาการแทรกซ้อนหลังผ่าตัดได้
โดยภาพรวม
ถ้าสามารถลดผู้สูบบุหรี่ลดครึ่งหนึ่งได้จะสามารถป้องกันการเสียชีวิตก่อนวัยอันสมควร ได้ทั่วโลกถึง 20-30 ล้านคนในต้นศตวรรษนี้ และ 150 ล้านคนในกลางศตวรรษ ทั้งนี้จะยิ่งเห็นผลชัดเจนถ้าป้องกันวัยหนุ่มสาวไม่ให้ใช้ยาสูบด้วย
เรียบเรียงโดย พญ.วิไลวรรณ วิริยะไชโย
คัดจากบทความการควบคุมยาสูบ (Tobacco Control) ของ พญ.วิไลวรรณ วิริยะไชโย
จากตำราโรคระบบการหายใจ โดยสมาคมอุรเวชช์ แห่งประเทศไทย -- กรุงเทพฯ : สมาคมอุรเวชช์แห่งประเทศไทย 2550และค้นคว้าเพิ่มเติมจากบทความวิชาการทางการแพทย์อื่น ๆ